Veel gestelde vragen over besluitvorming

Nee, alle woningen en gebouwen (bedrijven, winkels, scholen, sprotaccommodaties, kerken, etc.) doen mee in de energietransitie van Berkum. De gebouweigenaar beslist over de te nemen maatregelen.

Als huurder kunt u uw stem laten gelden bij de informatieavonden. De mogelijke acties die voortkomen uit het besluit worden door deltaWonen uitgevoerd in overleg en afstemming met u. DeltaWonen heeft zitting in de werkgroep Berkum Energieneutraal en vertegenwoordigt daar haar huurders. Ook heeft zij contact met de andere woningbouwcorporatie SZW. Belangrijk onderwerp daarin zijn de woonlasten van onze huurders. Wanneer er een besluit genomen wordt door de werkgroepen, dan is dat een besluit dat ook gedragen wordt door deltaWonen.

Het wijktransitieplan voor Berkum is begin 2019 afgerond. Dat is ons spoorboekje, waarin is afgesproken dat we samen met de gemeente verschillende wijkenergiesystemen met elkaar vergelijken. Dit onder meer door de kosten voor inwoners, bedrijven en de maatschappelijke kosten te berekenen. Dit willen we goed onderbouwen en hiervoor is nog heel wat uitzoekwerk nodig. We verwachten in 2023 met de wijk over de uitkomsten in gesprek te gaan.

Als inwoner van Berkum word je betrokken bij het proces om tot een wijkuitvoeringsplan te komen. Hiervoor wordt een uitgebreid participatieproces georganiseerd. We zullen je informatie geven over wat het aardgasvrij maken van de wijk voor Berkum betekent, welke opties en afwegingen er zijn, en horen graag van jouw wat voor jou belangrijk is. In 2023 hoor je hier meer over.

Nee, aardgas zal de komende jaren nog gewoon beschikbaar zijn. De gemeente en Berkum Energieneutraal werken de komende jaren samen met aan een verantwoorde manier om uiteindelijk te stoppen met aardgas. De eerste stap hierbij is het verduurzamen van de wijk. Want, energie besparen en isoleren is altijd goed. De subsidie is bestemd voor het isoleren van de gebouwen in de wijk om ‘aardgasvrij ready’ te worden. Zo verbruik je minder energie en kunnen we uitrekenen hoeveel energie we nodig hebben op het moment dat we wél stoppen met aardgas.

Dat kunnen we nog niet precies zeggen. Berkum is één van de eerste wijken in de stad waar we het proces ingaan richting aardgasvrij. Maar voor het zover is, moet nog een heleboel worden uitgewerkt. De komende jaren is er nog gewoon aardgas in Berkum.

Nee, het is de bedoeling dat in 2050 heel Nederland (en dus ook Zwolle) is overgestapt op een duurzaam energiesysteem.

Nee, dat hoeft niet. De wijken zijn erg verschillend in ligging en type gebouwen. Dit kan gevolgen hebben voor welk systeem het beste past. Bij de bewonersraadpleging zijn voor de buurten Brinkhoek en Veldhoek twee wijkenergiesystemen als alternatief mogelijk: all electric (volledig elektrisch) of hybride. Voor de buurt Berkum zijn er drie wijkenergiesystemen als alternatief mogelijk: warmtenet, all electric (volledig elektrisch) of hybride.

In Zwolle zijn verschillende oplossingen mogelijk: warmtenetten, elektrische oplossingen, alternatief gas of een mix van een aantal systemen. De overstap naar een aardgasvrij Berkum moet haalbaar en betaalbaar zijn. Uit de eerste verkenning lijken een warmtenet en/of een ‘hybride’ oplossing waarbij je gebruik maakt van zowel elektriciteit als duurzaam gas het meest kansrijk. Meer informatie hierover vind je op deze website.

Dat is een mogelijkheid. Als dat het geval is, wordt u daarover tijdig geïnformeerd.

Nee. Met het nieuwe wijksysteem willen wij het aardgasvrij maken van uw woning zo goedkoop en gemakkelijk mogelijk maken. U mag er echter ook voor kiezen om uw huis zelf op een andere manier aardgasvrij te maken. Dat betekent wel dat als je voor een ander systeem kiest, je dat zelf moet regelen en de kosten daarvoor draagt.

Het aanleggen van een nieuw wijkenergiesysteem tot aan de voordeur van de gebouwen (denk bijvoorbeeld aan warmteleidingen) wordt betaald door de netbeheerder, één of meer marktpartijen en/of gemeente. Gebouweigenaren moeten ervoor zorgen dat hun woning geschikt is om aan te sluiten op het nieuwe systeem. Voor de isolatie of het aanschaffen van bepaalde installaties zijn subsidies beschikbaar.

De organisatie van Berkum Energieneutraal (BEN) bestaat uit meerdere onderdelen: Stichting Duurzaam Berkum De stichting voert de regie om de wijk Berkum, inclusief Brinkhoek en Veldhoek, duurzaam te maken. Het doel ligt nu op energieneutraal en kan ook andere duurzame doelen omvatten. Het bestuur wordt gevormd door bestuursleden, waarvan 2 namens de Wijkvereniging Berkum deelnemen, 1 namens VV Berkum.. Coöperatie Berkum Energieneutraal Via de coöperatie kunnen Berkumers mede-eigenaar worden van projecten die we uit gaan voeren. Denk aan het gezamenlijk opwekken van energie middels een zonneveld of windmolen. De coöperatie is nu nog niet actief, daarom vormen de bestuursleden van de stichting voorlopig het bestuur van de coöperatie. Projectgroep Berkum Energieneutraal De projectgroep is de schakel tussen de verschillende partijen en de uitvoering van projecten van Berkum Energieneutraal. In de projectgroep wordt de strategie van vertaald naar daadwerkelijke projecten. Denk bijvoorbeeld aan het huidige Project Verduurzamen, waarbij woningeigenaren met hun huis aan de slag gaan en ook in staat worden gesteld om kleine maatregelen aan hun woning te treffen. In de projectgroep zitten naast BEN onder andere de gemeente Zwolle en de woningcorporaties zoals deltaWonen. De projectgroep wordt aangestuurd door een onafhankelijk projectleider. Werkgroepen en vrijwilligers Er zijn een aantal werkgroepen actief op afzonderlijke onderwerpen. Denk aan Project Verduurzamen en de werkgroep voor de keuze van het Wijkenergiesysteem. Naast experts zijn ook vrijwilligers uit de wijk hierbij aangesloten. Ook zijn er vrijwilligers die helpen met specifieke acties. Bijvoorbeeld als contactpersoon voor een groepje deelnemers van het Project Verduurzamen, door te helpen met de administratie of mee te denken over een nieuwe actie. Klankbordgroep Er is een klankbordgroep met op dit moment ongeveer 15 wijkbewoners die meedenken over zowel het project als geheel als soms over een specifiek onderwerp. Zij zijn mede de voelsprieten van de wijk.

In iedere uitgave van de wijkblad De Berkumer vind je een update over het project. Verder staan er regelmatig nieuwsberichten op deze website en zijn we te volgen via Facebook. Ook kun je je abonneren op onze nieuwsbrief, klik hier

Berkum Energieneutraal wil de wijken Berkum, Brinkhoek en Veldhoek energieneutraal maken. De strategie is om dat langs drie sporen te doen: het verduurzamen van woningen en gebouwen, het collectief opwekken van elektriciteit en de keuze voor een wijkenergiesysteem.

• Het eerste spoor waarmee we starten is het verduurzamen van woningen en gebouwen. Hiermee kunnen we gemiddeld 30% energie besparen in Berkum en hoeven we dus minder energie op te wekken.
• Het tweede spoor dat we hebben benoemd is het collectief opwekken van energie. Door op één of meer locaties grootschalig energie op te wekken, kunnen we gebruik maken van voldoende duurzame stroom.
• Spoor 3 is de keuze voor het nieuwe wijkenergiesysteem: hoe gaan we onze huizen verwarmen zonder aardgas? Samen met de gemeente zijn we bezig om de verschillende mogelijkheden met elkaar te vergelijken en tot een keuze te komen.

Meer over de drie sporen lees je meer op de website.

DeltaWonen heeft zitting in de werkgroep Berkum Energieneutraal en vertegenwoordigt daar de huurders. Ook heeft zij contact met de andere woningbouwcorporatie SZW. Belangrijk onderwerp daarin zijn de woonlasten van de huurders. Wanneer er een besluit genomen wordt door de werkgroepen, dan is dat een besluit dat ook gedragen wordt door deltaWonen. Als huurder kunt u uw stem laten gelden bij de informatieavonden. De mogelijke acties die voortkomen uit het besluit worden door deltaWonen uitgevoerd in overleg en afstemming met u.

Om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen met 49% in 2030 en 95% in 2050 moet het verbruik van fossiele brandstoffen fors worden verminderd. Aardgas is een fossiele brandstof en draagt dus bij aan de uitstoot van broeikasgassen, veelal CO2-uitstoot genoemd. Daarom moet het verbruik van aardgas in snel tempo worden afgebouwd.

Voor huishoudens met lage inkomens is er Warm Thuis. Daarnaast zijn er mogelijkheden voor financiering, zie daarvoor ook Energiebespaarlening – Berkum Energieneutraal.

Voor meer informatie over aardgasvrij in andere landen kunt u kijken op 5 keer verwarmen zonder aardgas in andere landen | HIER. In Nederland zijn er meerdere wijken die net als Berkum een proeftuin zijn binnen het Programma Aardgasvrije Wijken. Voor meer info zie Deelnemende gemeenten aardgasvrije wijken | Aardgasvrije wijken | Rijksoverheid.nl.

Nee, alle woningen en gebouwen (bedrijven, winkels, scholen, sprotaccommodaties, kerken, etc.) doen mee in de energietransitie van Berkum. De gebouweigenaar beslist over de te nemen maatregelen. De 400 sociale huurwoningen in Berkum zijn grotendeels in bezit van woningbouwcorporatie en praten mee via deltaWonen, die deelneemt als projectpartner. DeltaWonen heeft o.a de energieproeftuin Berkum ingericht om te kijken welk pakket aan maatregelen het slimst en meest effectief is om in te zetten voor verduurzaming van de bestaande huurwoningvoorraad. Anders ligt dat bij koopwoningen. Daar zijn de bewoners (veelal) de eigenaar en daar beslist de eigenaar dus zelf over wat er wel of niet gebeurt aan de woning.

De maatregelen die worden aangeboden/geadviseerd worden zoveel mogelijk vanuit de bewonersbehoeftes (dus uw behoefte) samengesteld. Logischerwijs zal het projectteam kijken naar min of meer standaard pakketten van maatregelen waarin rekening gehouden wordt met de oudere bewoner. Je ziet bij andere wijkaanpakken in het land bijvoorbeeld dat er gezocht wordt naar totaaloplossingen waarbij woningen gelijktijdig levensloopbestendig worden gemaakt, dan wel dat de bewoners ontzorgd worden.

Onder de collectieve maatregelen verstaan we de maatregelen welke in de straat/wijk worden uitgevoerd als collectief en niet de maatregelen in uw woning als individu. Denk aan het collectief opwekken van duurzame energie met bijvoorbeeld een zonnepark of een windmolen, het gebruik van aardwarmte in de vorm van geothermie, opwekken van energie in de Vecht en grootschalig opslaan van energie. En ook de keuze die gemaakt worden over welke energiedrager aardgas gaat vervangen om de woningen straks te verwarmen. Een mix aan mogelijkheden, inclusief de kansrijkheid hiervan, wordt nu door het projectteam in beeld gebracht. Als wijkbewoners gaan we hierover in gesprek. En ook met de partners in het project als bijvoorbeeld de provincie, gemeente en netbeheerder Enexis. Hierna zal een zo goed mogelijke afweging worden gemaakt, waarbij gekeken wordt naar betrouwbaarheid, haalbaarheid en bewezen techniek van de maatregelen, financiële haalbaarheid en draagvlak en betrokkenheid vanuit de wijk.

U beslist altijd zelf over de maatregelen in uw eigen woning en ook door wie u ze laat uitvoeren. De maatregelen die worden aangeboden/geadviseerd zijn afhankelijk van de technische en financiële mogelijkheden en worden zoveel mogelijk vanuit de bewonersbehoeftes (dus uw behoefte) samengesteld. Wanneer dat lukt, kunnen er mogelijk gezamenlijk afspraken worden gemaakt over kwaliteit, planning en prijs. En kan er gezamenlijk worden ingekocht of aanbesteed. Dat scheelt vaak in prijs. De keuze blijft echter aan u om hier wel of geen gebruik van te maken.

De verduurzaming van Berkum kost veel geld. Het gaat niet alleen om de woningen, maar ook om duurzame energievoorziening en aanpassing van de infrastructuur. Mogelijk dat zelfs in eenzelfde beweging het riool wordt vernieuwd, de openbare ruimte en hittestress wordt aangepakt en klimaat adaptieve maatregelen worden genomen. Koppelkansen noemen we dat. De kosten hiervan worden dan verdeeld. De netbeheerder, de woningcorporatie, de gemeente, de provincie, het waterschap en u als huiseigenaar dragen allemaal bij. Een groot voordeel is dat door slimme planning van werkzaamheden er grote voordelen kunnen worden behaald, waardoor het totaal een stuk voordeliger wordt. Iedereen draagt bij en profiteert uiteindelijk van een fijne en duurzame wijk.

Bij de bewonersraadpleging halen we uw mening op. We gaan ervan uit dat het scenario met de hoogste waardering het scenario wordt dat we dan gaan uitwerken en met een warmteplan tot de definitieve keuze komen. Mocht er geen duidelijke voorkeur zijn dan zullen we opnieuw met u in gesprek gaan.

De voor- en nadelen van de wijkenergiesystemen zijn vanuit de werkgroep Techniek samengesteld. Hierin nemen de wijkvereniging, Stichting Duurzaam Berkum, corporaties, Milieuraad en gemeente deel. Ook is de klankbordgroep betrokken.

De ‘spelregels’ waaronder de bewonersraadpleging wordt uitgevoerd, worden op de website van Berkum Energieneutraal geplaatst. Wij verwachten deze rond de zomer te kunnen publiceren.

De effecten van de klimaatverandering merken we al. Daarom is het goed om nu te kiezen voor het alternatief voor aardgas. Zodat u daar mee aan de slag kunt. En het kan in stapjes. U kunt nu al starten met het isoleren van uw woning en bijvoorbeeld een warmtepomp nemen op het moment dat uw cv-ketel vervangen moet worden.

Zonder kosten kan je geen huis verduurzamen. Met een stijgende kansen van gas en electra zijn investeringen echter sneller “terug verdiend” Het is voor iedereen anders en er zijn diverse regelingen om financieel te helpen. Meer informatie:

• ISDE regeling: klik hier
• BEN subsidie: klik hier
• Energiespaarlening: klik hier
• Zonnepanelen: klik hier

Hierbij moet onderscheid gemaakt worden in de mogelijke aanleg van de systemen/netwerk (voor de voordeur) en persoonlijk gebouw-gebonden maatregelen (achter de voordeur). De kosten voor de voordeur zullen waarschijnlijk door de netbeheerder, een of meer marktpartijen en/of gemeente gedragen worden. Echter deze kosten komen ‘gesocialiseerd’ weer terug bij de verbruikers of in de aansluitbijdragen. Dat is nu ook zo. De kosten achter de voordeur zijn voor de woning-/gebouweigenaar. Vaak zijn hier ook subsidies voor beschikbaar. Uiteraard neemt u zelf uiteindelijk de beslissing of, wanneer en op welke wijze u wilt investeren. Uitgangspunt is: betaalbaar voor iedereen en op termijn kostenneutraal. Dat kan ook, omdat energiebesparing uiteindelijk altijd geld oplevert. Daarnaast wint u aan wooncomfort en wordt voorkomen dat uw huis in waarde daalt – of misschien zelfs meer waard wordt. Wij verkennen de kansen op wijkenergiecoöperatie. Als de Berkummers zich verenigen in een energiecoöperatie, ontstaat de mogelijkheid samen te investeren in en te profiteren van verduurzaming en energieopwekking. De energiecoöperatie BEN is per 1 juli 2020 alvast opgericht

We maken een inschatting van de opbrengst en kosten van diverse opwekmogelijkheden, centraal en decentraal. Hierbij wordt gekeken naar alternatief gas, waterstof, warmte uit oppervlaktewater (De Vecht), zonne-energie, windenergie en verschillende soorten geothermie. Bij centrale opwekmogelijkheden hebben we het over collectief te regelen maatregelen zoals zonneparken, windmolens, geothermie (aardwarmte) en bijvoorbeeld aquathermie (warmtewinning uit oppervlaktewater zoals de Vecht. Daarnaast bekijken we wat de mogelijkheden zijn voor alternatief gas en waterstof. Voorbeelden daarvan: groen gas (terugwinning uit afval) en groene waterstof (wordt gemaakt met duurzaam opgewekte elektriciteit zoals zon of wind. Decentrale opwek zijn de maatregelen die per woning / bedrijf genomen kunnen worden. Zonnepanelen voor elektriciteit en zonnecollectoren voor warmte zijn het bekendste voorbeeld, maar ook kleinschalige vormen van windenergie kunnen van toepassing zijn. Voor meer informatie zie milieucentraal.nl

Berkum Energieneutraal betekent dat er in principe evenveel duurzame energie binnen de grenzen van de wijk wordt opgewekt als er wordt verbruikt in de wijk. Met andere woorden: al het energieverbruik van gebouwen (woningen, bedrijven, scholen, etc.) wordt binnen de grenzen van de wijk Berkum (inclusief Brinkhoek en Veldhoek) opgewekt met duurzame energiebronnen. En energie die niet wordt verbruikt, hoef je ook niet op te wekken. Daarom betekent dit in de eerste plaats het verminderen van ons energiegebruik, bijvoorbeeld door isolatie. De energievraag die overblijft wordt opgewekt uit duurzame bronnen. Dat betekent dat er geen ruimte meer is voor fossiele brandstoffen zoals aardgas. Bij grootschalige opwekinstallaties van energie, denk bijvoorbeeld aan windmolens, moet ook gekeken worden naar de inpasbaarheid van die installaties in onderhavige bestemmingsplannen, het draagvlak en de financiële haalbaarheid. Als gevolg hiervan kan het zo zijn dat er in de toekomst grootschalige opwekinstallaties in de nabije omgeving van Berkum worden ontwikkeld.

Om de effecten van de klimaatverandering tegen te gaan (o.a. opwarming van de aarde en stijging van de zeespiegel) is in 2015 het wereldwijde Klimaatakkoord Parijs gesloten. Ook Nederland heeft dit akkoord ondertekend en moet zich aan deze afspraken houden. Dat houdt onder meer in dat in 2030 49% van de uitstoot van broeikasgassen moet zijn verminderd ten opzichte van de uitstoot in 1990. In 2050 is dit zelfs 95%. Broeikasgassen worden voornamelijk veroorzaakt door het verbruik van fossiele brandstoffen als bijvoorbeeld kolen, olie en aardgas. In Zwolle is met het Coalitieakkoord 2022-2026 afgesproken om in 2040 energieneutraal te zijn.

Het aardgas gaat de komende jaren in Nederland vanuit klimaat-oogpunt stap voor stap en wijk voor wijk verdwijnen als energiebron. Leuk of niet, iedereen krijgt hier mee te maken: besparen aan de ene kant en andere kant antwoord geven op de vraag hoe een ieder zijn woning gaat verwarmen in de winter. Nu meedoen heeft voordelen, omdat in de wijk Berkum een heel projectteam aan de slag is om de wijk als collectief en u als bewoner van de wijk te helpen keuzes te maken. Daarnaast kijken zij naar financiële voordelen voor de Berkummer. Deze ondersteuning is tijdelijk, dus wanneer u nu niet mee doet, betekent dit dat u later zelf alles moet uitzoeken.